تفاوت میکر و تیکر در فیوچرز

میکر Makerو تیکرTaker دو حالت بازارساز یا سفارش گذار و سفارش بردار در بازار بیت کوین و ارز دیجیتال هستند. بازار از میکرها (Maker) یا سفارش گذارها و تیکرها (Taker) یا سفارش بردارها تشکیل شده است.

میکرMaker که به آن بازار ساز نیز گفته می‌شود، سفارشات خرید و فروشی که در لحظه انجام نمی‌شوند را می‌سازد. مثلا زمانی بیت کوین خود را می‌فروشد که قیمت به 30,000 دلار برسد. این امر لیکوییدیتی یا قدرت نقدشوندگی را ایجاد می‌کند، به این معنی که در صورت تحقق شرایط، خرید یا فروش رمز ارز BTC برای دیگران راحت‌تر می‌شود. حال به افرادی که در لحظه و به صورت آنی خرید یا فروش ارز دیجیتال خود را انجام می‌دهند، تیکر Taker یا سفارش بردار می‌گویند. به عبارت دیگر، تیکرهاTaker سفارشات ایجاد شده توسط میکرها را تکمیل می‌کنند. اول از همه باید بدانید که بازار از میکر و تیکر تشکیل شده است. حتماً می‌دانید که تریدرهای ارز دیجیتال باید برای انجام ترید در صرافی‌ها هزینه ترید بپردازند. همین پرداخت تراکنش‌ها در هنگام ترید علاوه بر عوامل مختلف به این بستگی دارد که چه درخواستی در بازار داشته باشید. در همین ابتدا بهتر است با یک تعریف کلی از واژه میکر و تیکر در فیوچرز آشنا شوید: میکر (Maker) به شخصی گفته می‌شود که یک بازار یا معامله برای تریدرهای دیگر ایجاد کرده و لیکوئیدیتی در صرافی ایجاد می‌کند تیکر (Taker) به شخصی گفته می‌شود که درخواست‌های باز موجود را پذیرفته و لیکوئیدیتی را حذف می‌کند یکی از نکات مهم تفاوت بین میکر و تیکر این است که معمولاً هزینه تراکنش تیکر از هزینه تراکنش میکرها در بازار بیشتر است.

میکر Maker و تیکرTaker در فیوچرز

باید بدانید که تریدرهایی که وارد صرافی معامله انجم می‌دهند یکی از نقش‌های میکر Maker و تیکر Taker را به عهده می‌گیرند.

• Market Maker صرافی‌ها غالباً ارزش بازار یک دارایی را براساس اوردر بوک (سفارش های) آن محاسبه می‌کنند. اوردر بوک جایی است که تمامی پیشنهادات خرید و فروش کاربران در آن ثبت و نمایش داده می‌شود.لیمیت اوردر یا همان سفارش محدود، زمانی است که شما قصد خرید خودتان را زودتر و از قبل به صرافی اعلام می‌کنید. در این حالت شما یک میکر (Market Maker) به حساب می‌آیید. زیرا صرافی در اینجا مثل یک سوپر مارکت است که به ازای قراردادن اجناس مورد تقاضا در قفسه فروشگاه، هزینه تراکنش از شما دریافت خواهد کرد.

معمولاً تریدرهای بزرگ و مؤسسات (شناخته شده با حجم ترید بالا) نقش مارکت میکرهای بازار را دارند. البته تریدرهای معمولی و حجم پایین هم می‌توانند با ثبت اوردرهایی که بلافاصله اجرایی نمی‌شوند نقش مارکت میکرها را ایفا کنند.

• Market بهتر است اینطور به داستان میکر Maker و تیکرtaker در بازار نگاه کنید: شما با درج سفارش و پیشنهاد خود در اوردر بوک، لیکوئیدیتی صرافی را افزایش می‌دهید زیرا امکان خرید یا فروش کاربران را ساده‌تر می‌کنید. از طرف دیگر شخصی تیکرtaker به حساب می‌آید که بخشی از لیکوئیدیتی را از صرافی حذف می‌کند.

سفارش‌هایی که همزمان میکر Maker و تیکرtaker هستند

با این حال اوردرهای وجود دارند که می‌توانند همزمان تراکنش میکر Maker و تیکرtaker بپردازند. احتمالاً تععجب کرده‌اید ولی چنین چیزی ممکن است. اجازه بدهید برایتان مثالی بزنیم:

به عنوان مثال تریدر A می‌خواهد 1 بیت کوین روی قیمت 30 هزار دلار خریداری کند، در نتیجه یک limit order خرید داخل بخش سفارشها ثبت کرده و امیدوار است تا قیمت بیت کوین پایین رفته و به عدد مورد نظر او برسد تا سفارشش تکمیل شود.حالا در چنین شرایطی تریدر B قصد فروش 2 بیت کوین در بازار را دارد. در نتیجه تریدر B هم یک sell limit برای 2 واحد بیت کوین روی قیمت 30 هزار دلار ثبت می‌کند.

به محض اینکه تریدر B اوردر خود را ثبت کند با سفارش خرید تریدر A همگام شده تریدر A هزینه تراکنش میکر را پرداخته و تریدر B نیز هزینه تیکر Taker برای 1 واحد بیت کوین فروخته شده خود را خواهد پرداخت. با این حال تریدر B قصد فروش 2 واحد بیت کوین را داشت در نتیجه هنوز 1 واحد بیت کوین دیگر برای فروش باقی مانده است.

حالا سفارش تریدر B به حالت 50% تکمیل شده هنوز هم در اوردر بوک موجود است. حالا تریدر C اوردر بیت کوین 50% درصد تکمیل شده را کامل کرده و این اوردر را کامل می‌کند. در این وضعیت تریدر B باید هزینه تراکنش Maker را در معامله پرداخته کرده و تریدر C نیز پرداخت‌کننده هزینه تراکنش تیکرTaker خواهد بود.

تفاوت مارکت میکرMaker و مارکت تیکرTaker چیست؟

همانطور که پیشتر گفتیم، در بازارهای مالی از جمله ارز دیجیتال، تریدرها در حالت میکر Maker یا تیکر Taker عمل می‌کنند. اما تفاوت این دو چیست و چرا باید کارمزدهای متفاوتی پرداخت کنند؟

• حالت میکر Maker

صرافی‌ها عموما ارزش بازاری یک دارایی را از طریق اوردر بوک (Order Book) یا همان دفتر سفارش محاسبه می‌کنند. دفتر سفارش، تمام سفارشات خرید و فروش کاربران را جمع می‌کند. مثلا ممکن است سفارش به این شکل باشد: خرید 800 واحد BTC در قیمت 20,000 دلار. این سفارش به اوردر بوک افزوده شده و زمانی که قیمت بیت کوین به 20,000 دلار برسد، تکمیل می‌شود.

در سفارشات لیمیت (Limit Orders)، مشابه مثال بالا، باید قصدتان از خرید یا فروش را پیش از زمان رسیدن به قیمت مورد نظر در دفتر سفارش ثبت کنید. در این حالت، از آنجایی که بازاری را «ساخته‌اید»، یک میکرMaker محسوب می‌شوید. صرافی همانند یک فروشگاه مواد غذایی است که در ازای قرار دادن محصولات شرکت‌ها در قفسه‌های خود، کارمزدی را دریافت می‌کند. در این حالت نیز شما در حال اضافه کردن درخواست خود به صرافی هستید. تفاوت میکر و تیکر اینجا پررنگ‌تر می‌شود.

بنابراین طبیعی است که تریدرهای بزرگ و موسسات (مانند آن‌هایی که تعداد معاملات بالایی دارند) نقش بازار ساز یا سفارش گذار را به خود بگیرند. از طرف دیگر، معامله‌گران کوچک نیز می‌توانند با ثبت انواع خاص سفارشاتی که سریعا انجام نمی‌شوند، به میکر Maker تبدیل شوند.

• حالت تیکر Taker

همان داستان فروشگاه را در نظر بگیرید. گفتیم در آن حالت شما به‌عنوان میکر با گذاشتن درخواست خود در قفسه، منتظر خرید آن توسط فرد دیگری هستید. حال این فرد تیکر یا سفارش بردار نام دارد. این فرد به‌جای برداشتن کنسروهای لوبیا از قفسه فروشگاه، نقدینگی ایجاد شده توسط شما را برمی‌دارد.

در واقع با ثبت درخواست در Order Book، شما به جهت ساده‌تر کردن خرید و فروش ارز دیجیتال توسط دیگر کاربران، نقدینگی صرافی را افزایش می‌دهید. در طرف مقابل،تیکر Taker بخشی از این نقدینگی ایجاد شده را از طریق سفارش مارکت (Market Order) که خرید و فروش رمز ارز در قیمت حال حاضر بازار انجام می‌شود، برمی‌دارد. در این صورت، سفارشات موجود در اوردر بوک فورا تکمیل می‌شوند.

اگر تا به حال در بایننس یا هر صرافی دیگری سفارش مارکت ثبت کرده باشید، در آن حالت یک تیکر یا سفارش بردار بوده‌اید. البته توجه داشته باشید که با ثبت سفارش لیمیت نیز می‌توان به یک تیکر Taker تبدیل شد. در حالت کلی، زمانی که شما سفارش فرد دیگر را تکمیل کنید، یک تیکر هستید.

کارمزد میکر Maker و تیکر Taker

زمانی که شما سفارشی را در صرافی ثبت کنید که بلافاصله در بازار اجرایی شود (مارکت یا استاپ اوردر)، در این صورت نقش تیکر داشته و باید هزینه تیکر صرافی را پرداخت کنید. به این خاطر هم به شما تیکر (گیرنده معامله) می‌گویند که شما روی قیمتی که می‌خواهید همین الان می‌خواهید سریعاً خرید و فروش انجام دهید. از طرف دیگر زمانی که شما یک سفارش ثبت می‌کنید که نمی‌خواهید بلافاصله انجام شود (لیمیت اوردر)، شما یک میکر هستید و در نتیجه هزینه تراکنش میکر که معمولاً میزان کمتری نسبت به تیکر است را پرداخت خواهید کرد. این واژه میکر از آنجایی گرفته شده که شما با ثبت سفارش‌های لیمیت اوردر در صرافی به ساختن بازار (make the market) کمک می‌کنید. در نتیجه شما میکر هستید. حجم بالایی از درآمد بسیاری از صرافی‌ها، از طریق کارمزدهای دریافتی حاصل از تطبیق کاربران با یکدیگر ایجاد می‌شود. بنابراین هر زمان که سفارشی را ثبت کنید، با تکمیل آن مقداری کارمزد از شما دریافت می‌شود. البته این مقدار در هر صرافی متفاوت است و به بزرگی و نقش شما در معامله بستگی دارد.در کل، به میکرها به دلیل اضافه کردن نقدینگی به صرافی، نوعی تخفیف ارائه می‌شود. این کار برای کسب و کار یک صرافی خوب است. مثلا کاربران با خودشان می‌گویند «این پلتفرم نقدینگی بالایی دارد، باید اینجا معامله کنم». بنابراین، از آنجایی که در چنین صرافی درخواست تریدرها راحت‌تر انجام می‌شود، تمایلات به آن نیز بیشتر خواهد بود. در بسیاری از موارد، تیکر Takerها به جهت عدم ایجاد نقدینگی، کارمز بیشتری نسبت به میکرMaker میکرها پرداخت می‌کنند. برای صرافی‌هایی که از مدل Maker-Taker استفاده می‌کنند، سفارش گذارها در جذابیت پلتفرم به‌عنوان یک محل معامله حیاتی هستند. در کل، صرافی‌ها با دریافت کارمزد کمتر به میکرها Maker به‌جهت تامین لیکوییدیتی، پاداش می‌دهند. در مقابل، تیکرها Taker با استفاده از نقدینگی ایجاد شده راحت‌تر به خرید و فروش دارایی‌ها پرداخته و عموما هم کارمزد بالاتری پرداخت می‌کنند.