اوشن پروتکل (OCEAN Protocol) چیست؟

یکی از جذاب‌ترین پروژه‌های دنیای ارزهای دیجیتال، پروژه اوشن پروتکل (ocean protocol) است که ایده جدیدی را در خدمت کاربران رمزارزها به اجرا درآورده است. بنیان‌گذاران شبکه اوشن پروتکل با الهام از این نیاز،

دست به ایجاد شبکه‌ای برای فروش داده‌ها در قالب توکن زده‌اند. فناوری بلاکچین، خود یک مفهوم نوظهور اما کاربردی است که شگفتی‌های بسیاری را ایجاد کرده است. ارزهای دیجیتالی که بر بستر شبکه بلاکچین اجرا می‌شوند، می‌توانند قابلیت‌های متنوعی را به نمایش بگذارد. با توجه به پتانسیل بالایی که این شبکه دارد، دیگر تکنولوژی‌های جدید مانند هوش مصنوعی با آن ترکیب شوند، می‌تواند شاهد شگفتی‌های بزرگ‌تری بود. در واقع شبکه ارز دیجیتال اوشن پروتکل همین هدف را دنبال می‌کند. اوشن پروتکل «Ocean Protocol» که در لغت به معنای «پروتکل اقیانوس» است، پلتفرمی برای تبادل داده‌ها به‌صورت غیرمتمرکز است. اگر توجه کنید، حجم بالای داده‌های هویتی و اطلاعات کاربران از سراسر جهان در انحصار شرکت‌های بزرگ تکنولوژی همچون گوگل «Google»، متا «Meta» (فیسبوک سابق) و… قرار دارد. اوشن پروتکل یک پروتکل منبع باز «Open-Source» است که هدف آن اجازه دادن به مشاغل و افراد برای تبادل و کسب درآمد از داده‌ها و خدمات مبتنی بر داده است. اوشن پروتکل که روی شبکه بلاکچین اتریوم ساخته شده، از مفهومی به‌نام دیتاتوکن «Datatoken» برای دسترسی به مجموعه داده‌ها استفاده می‌کند. سپس این توکن‌ها توسط کاربرانی که نیاز به دسترسی به اطلاعات دارند، بازخرید می‌شوند. اوشن پروتکل به دنبال این است که مجموعه داده‌های پلتفرم خود را در دسترس استارت‌آپ‌ها، توسعه‌دهندگان و محققان قرار دهد، بدون این که داده‌ها از دست کسانی که آن‌ها را ذخیره می‌کنند، رها شود! پلتفرم ارز دیجیتال اوشن پروتکل با ارائه راه‌حلی که به هر کسی امکان دسترسی و کسب درآمد از داده‌ها را می‌دهد، مزایای هوش مصنوعی را گسترش می‌دهد. اوشن پروتکل برای تسهیل تبادل داده ایجاد شده و کاربرانی را که به داده نیاز دارند یا منابعی برای ذخیره آن ندارند، با کسانی که منابع ذخیره دارند مرتبط می‌کند. آن‌گاه در ازای کارشان، به ارائه دهندگان داده، ارز دیجیتال بومی خود یعنی توکن اوشن «Ocean» را ارائه می‌کند. توکن اوشن «OCEAN» که در لغت به معنای «اقیانوس» است، توکن بومی و حاکمیتی پلتفرم اوشن ‌پروتکل محسوب می‌شود. توکن «OCEAN» برای چند منظور طراحی شده؛ به طوری‌که برای اعتبارسنجی بهترین دیتاتوکن‌ها کاربراد دارد و همچنین به کاربران امکان مشارکت در مدیریت و خریدوفروش داده‌ها را می‌دهد!باید به سال ۲۰۱۷، باز گردیم؛ زمانی که بنیانگذاران این شبکه تصمیم گرفتند، به کسب درآمد از طریق خرید و فروش داده‌ها به عنوان یک دارایی بپردازند. مدل کار اوشن پروتکل، بر اساس نشانه‌گذاری داده‌ها است. در این پروژه، برای ارتباط بین کاربران و داده‌های ارزشمند، یک توکن با نام OCEAN بر اساس استاندارد ERC-20 ایجاد شده است. با این کار، کاربران می‌توانند به راحتی و با خرید توکن به داده مورد نظر دسترسی پیدا کنند.

اوشن پروتکل سعی می‌کند تا در نقش یک پل ارتباطی بین DeFi و صنعت داده‌های بسیار ارزشمند، فعالیت کند. همه کاربران در این سیستم می‌توانند در امنیت بسیار بالا، داده‌های خود را در معرض فروش قرار دهند. این یعنی اوشن پروتکل از فناوری بلاکچین برای ارتقا بازار داده‌ها استفاده می‌کند. مکانیزمی که اوشن پروتکل به وجود آورده، می‌تواند بر اساس ارزش‌گذاری، داده‌های کم اهمیت را از داده‌های گران‌قیمت‌تر جدا کند.

ارز دیجیتال اوشن پروتکل چگونه کار می‌کند؟

دارایی‌های مبتنی بر داده با شبکه بلاکچین و ابزارهای مالی غیرمتمرکز از طریق دیتاتوکن‌ها به همدیگر متصل می‌شوند. این توکن‌ها تحت استاندارد «ERC-20» شبکه اتریوم هستند که حق دسترسی به داده‌ها را نشان می‌دهند. تیم اوشن پروتکل یک بازار اختصاصی تحت عنوان اوشن مارکت «Ocean Market» ارائه کرده است که در آن، دیتاتوکن‌ها به‌صورت عمومی برای تجارت در دسترس هستند. حالا عملکرد این پلتفرم را می‌توان به این صورت تشریح کرد:

ارائه دهندگان داده، خدمات داده را با استقرار و ضرب این توکن‌ها منتشر می‌کنند، در حالی که مصرف‌کنندگان برای دسترسی به آن خدمات، دیتاتوکن‌ها را خرج می‌کنند (برای مثال، یک مصرف کننده ۱.۰ دیتاتوکن را به یک ارائه دهنده داده ارسال می‌کند تا به یک مجموعه داده دسترسی پیدا کند!) زمانی‌که دیتاتوکن‌ها در اوشن مارکت فهرست می‌شوند، ناشر می‌تواند قیمت ثابتی تعیین کند یا از کشف قیمت خودکار استفاده کند که توسط یک بازارساز خودکار «AMM»‌ پشتیبانی می‌شود. استخرهای «AMM» توسط «Balancer» تأمین شده و حاوی «دیتا‌توکن» و «توکن اوشن» به عنوان نقدینگی هستند. قیمت براساس نسبت بین تعداد این دو توکن تعیین می‌شود. اگر نسبت دیتاتوکن‌ها در استخر کاهش یابد، قیمت آن‌ها بالا می‌رود و بالعکس. بنابراین، قیمت دیتاتوکن به صورت خودکار تنظیم می‌شود. دارندگان توکن اوشن «OCEAN» می‌توانند با قرار دادن توکن‌های خود در یک استخر نقدینگی، داده‌ها را مدیریت کنند. این کار آن‌ها را قادر می‌سازد تا هزینه دریافت کنند، اما خطر از دست دادن اطلاعات هم وجود دارد!

دیتاتوکن‌ها شکاف بین صنعت داده و امور مالی غیرمتمرکز «DeFi» را پُر می‌کنند. از آنجایی که دیتاتوکن‌ها دارای استاندارد «ERC-20» شبکه اتریوم هستند، می‌توانند در کیف‌پول‌ها ذخیره شده، در صرافی‌ها معامله شده، به یک سازمان مستقل غیرمتمرکز منتقل شده یا برای انجام سایر عملیات مالی حوزه دیفای «DeFi» مورد استفاده قرار بگیرند! کلیه اطلاعات مربوط به اینکه چه کسی مالک کدام داده‌ها است یا یک متاداده با چه کسی به اشتراک گذاشته شده، توسط اوشن پروتکل ثبت می‌شود. بنابراین ارائه دهندگان داده فقط داده‌ها را به اشتراک می‌گذارند و مسئولیت ثبت و ضبط کل اطلاعات این تبادلات برعهده‌ی اوش پروتکل است. وقتی ارائه دهندگان، داده‌های خود را ارائه می‌دهند، داده‌ها در یک لینک رمزنگاری‌شده نگهداری می‌شود. یعنی داده‌های واقعی کاربران روی اوشن پروتکل نگهداری نمی‌شود، بلکه فقط یک ارجاع به آن‌ها نگهداری می‌‎شود. رمززدایی از این اطلاعات هم تنها زمانی امکان‌پذیر است که شرایط لازم فراهم باشد (برای مثال، خریدار داده هزینه آن را پرداخت کرده باشد!)

کاربرد ارز دیجیتال اوشن پروتکل چیست؟

با اوشن پروتکل و هدف آن آشنا شدیم؛ اما اکنون باید دید کاربرد ویژه ارز دیجیتال اوشن پروتکل چیست؟ ویژگی منحصر به فرد اوشن برای توکن سازی داده‌ها، کاربران را قادر می‌سازد تا با استفاده از فرایندهایی بسیار ایمن، از خرید و فروش اطلاعات درآمد کسب کنند. با کمک Ocean Protocol، بسیاری از دانشمندان و پژوهشگران می‌توانند به انبوهی از اطلاعات که بسیار سخت و پرهزینه پیدا می‌شوند، دسترسی داشته باشند.

علاوه بر این، بازار داده‌های اوشن، کمک زیادی به پیشرفت صنعت هوش مصنوعی کرده است. این موضوع به تجربه شرکت اوشن پروتکل در فعالیت‌های مرتبط با هوش مصنوعی نیز برمی‌گردد.

بنیان‌گذاران اوشن پروتکل چه کسانی هستند؟

اوشن پروتکل در سال ۲۰۱۷ توسط بروس پون «Bruce Pon» و ترنت مک کانهی «Trent McConaghy» تأسیس شد. بروس پون از سال ۲۰۱۳ به عنوان بنیان‌گذار پایگاه داده بلاکچین «BigchainDB» روی گردآوری داده‌ها و هوش مصنوعی کار می‌کرد. او مدرک لیسانس مهندسی و گواهینامه اجرایی پیشرفته خود را از «MITSloan» دریافت کرد.

پون قبل از اوشن پروتکل، یکی از بنیان‌گذاران «Avantalion» بود، یک شرکت مشاوره که به ساخت ۲۰ بانک در سراسر جهان برای مشاغل مربوط به برندهای میتسوبیشی «Mitsubishi» و فولکس واگن «Volkswagen» و… کمک کرده است. مک کانهی نیز به عنوان دیگر بنیان‌گذار اوشن پروتکل، دارای دکترای هوش مصنوعی خلاق است و کتاب‌های تحسین شده‌ای در این زمینه نوشته. او قبل از اوشن پروتکل، استارت‌آپ‌های «ADA» و «Solido» را با تمرکز بر هوش مصنوعی و طراحی مدار تأسیس کرده بود. از دیر اعضای فعال این پروژه می‌توان دو نفر زیر را نام برد:

کریستینا پون «Cristina Pon» که مدیر بازاریابی «BigchainDB» است و اکنون مدیریت بازاریابی اوشن پروتکل را نیز برعهده گرفته است. رازون اولتینو «Razvan Olteanu» که بیش از ۲۰ سال تجربه مدیریتی و فنی پروژه‌های فناوری را در نقش‌های ارشد برعهده داشته است.

چرا اوشن پروتکل ارزشمند است؟

ارزشمندی اوشن پروتکل به ارزشمندی داده‌ها و اطلاعات برمی‌گردد. در واقع علت ارزشمندی این پروژه به علت کاربرد ویژه آن است. از آنجا که روزبه‌روز به ارزش اطلاعات و پایگاه داده‌ها افزوده می شود، نقش اوشن پروتکل به عنوان رابط دنیای بلاکچین با داده‌ها نیز بیشتر خواهد شد. اگر شما بخواهید داده‌هایی را در اوشن پروتکل برای فروش قرار دهید، اوشن پروتکل برای آن داده‌ها یک لینک رمزنگاری شده را به شما می‌دهد. این یعنی داده‌های شما در آن لینک ذخیره شده‌اند؛ بنابراین اطلاعات در خود اوشن پروتکل ذخیره نمی‌شوند بلکه اوشن پروتکل، تنها از لینک دسترسی به آن‌ها مراقبت می‌کند. باز کردن این لینک هم تنها برای کاربرانی ممکن است که هزینه آن را بپردازند. تمام اطلاعات از جمله نام صاحب داده‌ها، نام کسانی که داده‌ها در دسترس آن‌ها قرار گرفته و… در اوشن پروتکل ثبت می‌شوند؛ بنابراین مسئولیت نگهداری از دسترسی به داده‌ها وظیفه اوشن پروتکل است.