اصلاح زمانی چیست؟

گاهی اوقات معامله‌گران تصور می‌کنند که بازار وقتی وارد روند صعودی یا حتی نزولی خود می‌شود، به این روند برای طولانی‌مدت پایبند است.اما این چیزی نیست که بتوان به‌عنوان حقیقت بازارهای مالی آن را قبول کرد. درواقع بازار همیشه با یک‌روند پلکانی

و آهسته جلو می‌رود. در این روند پلکانی، هر باری که حرکت بازار یا سهام خلاف جهت روند اصلی جلو می‌رود، اصلاح رخ خواهد داد. نمودار‌های تکنیکال از دو بعد قیمت و زمان تشکیل شده‌اند. همین موضوع باعث شده تا اصلاحات بازارهای مالی هم در دو بعد قیمتی و زمانی اتفاق بیفتد.

درواقع می‌توان گفت که رونق و رکود اکنون به بخشی عادی از چرخه‌های تجاری تبدیل شده است. باتوجه‌به تورم، انتظار می‌رود ارزش دارایی‌ها هرسال افزایش یابد. بااین‌حال، زمان زیادی این افزایش اتفاق نمی‌افتد.

گاهی اوقات، این افزایش با سقوط جایگزین می‌شود. این سقوط بسته به بزرگی سقوط، اصلاح بازار یا سقوط نامیده می‌شود. از سوی دیگر، گاهی اوقات بازارها به‌سادگی برای مدت طولانی راکد می‌مانند.

این به‌عنوان اصلاحی در نظریه‌های کلاسیک مربوط به بازارهای سهام تلقی نمی‌شد. بااین‌حال، اقتصاددانان اکنون به این دیدگاه رسیده‌اند که رکود در واقع یک اصلاح پنهان است. نامی به این پدیده داده‌اند و به آن «اصلاح زمانی» می‌گویند.

اصلاح در بازارهای مالی به چه معنی است؟

اصلاح بازار به طور سنتی به‌عنوان کاهش در ارزش دارایی که بیشتر از 10% اما کمتر از 20% است تعریف می‌شود.

اگر افت ارزش بیش از 20 درصد باشد به آن سقوط بازار می‌گویند. اگر ریزش کمتر از 10 درصد باشد، نمی‌توان گفت اصلاح رخ داده بلکه جزو عملکرد روزانه بازارهاست و نوسانات بخشی از این روند هستند.

اصلاحات یک راه نسبتا دوستانه برای حل مشکل بازار بیش از حد داغ است! سقوط باعث رنج بی‌نظیر سرمایه‌گذاران می‌شود. اصلاحات هم سخت است و آسیب‌هایی برای دارایی‌ها و سرمایه سرمایه‌گذاران به دنبال دارد، اما بیشتر سرمایه‌گذاران از آنها جان سالم به درمی‌برند.

اصلاح در بازارهای مالی به طور خلاصه به معنی بازگشت بازار به روند نزولی یا حداقل، توقف رشد صعودی سهام است. تقریبا هر بازاری، به‌خصوص بازار سرمایه، در طول یک سال معاملاتی، چندین بار اصلاح را تجربه می‌کند. نکته مهمی که درباره این اتفاق در بازار وجود دارد، این است که برخی از معامله‌گران توانایی تشخیص اصلاح را ندارند و این اتفاق به با ریزش بازار یکی می‌دانند! شاید در ظاهر اصلاح بازار و ریزش بازار یکی باشد، اما تفاوت‌های اساسی این دو باعث شده تا بتوان هر دو را از هم تشخیص داد.

اصلاح می‌تواند در موارد مختلفی رخ دهد. برای مثال اصلاح قیمت یا اصلاح شاخص از جمله مهم‌ترین اصلاح‌هایی هستند که در بازار به وجود می‌آیند. اگرچه هر یک از این اصلاح‌ها عوامل و شرایط متفاوتی دارند، اما در این مطلب قرار است از دو اصلاح مهم که شامل اصلاح قیمت و اصلاح زمانی است، با شما صحبت کنیم.

مفهوم اصلاح قیمت چیست؟

اصلاح قیمت یا Correction زمانی به وجود می‌آید که شاخص سهام سقوط بیش از 10 درصدی را تجربه کند.

به‌طورکلی می‌توان گفت اصلاح قیمت به‌صورت یک حرکت صعودی در روند نزولی یا حرکت نزولی در روند صعودی اتفاق می‌افتد.

درواقع هیچ‌وقت سهم‌های بورسی یا ارزهای دیجیتال به‌صورت یک‌دفعه‌ای نزول یا صعود نمی‌کنند، بلکه یک پروسه پلکانی دارند که این پروسه درنهایت به صعود یا نزول سهم می‌رسد.

وقتی سهمی دچار اصلاح قیمت می‌شود، یک حرکت خلاف جهت در روند پلکانی سهم ایجاد می‌شود. مثلا اگر سهم در روند صعودی بوده، حرکت نزولی دارد و اگر در روند نزولی بوده، حرکت صعودی را تجربه خواهد کرد. باتوجه‌به این اطلاعات می‌توان گفت که اصلاح بازار یک حرکت منطقی و هدفمند را در روند سهام‌ به وجود می‌آورد.

شاید اصلاح بازار یک اتفاق خطرناک برای سرمایه‌گذاران و ارزش دارایی‌های آنها محسوب شود. تا حدودی این تصور درست است، اما گاهی ممکن است یک اصلاح در مجموع، ‌به نفع کل بازار هم باشد.

صلاحات می‌توانند به تعدیل و ارزیابی مجدد سهام و دارایی‌های موجود در بازارهای مالی منجر شوند. سرمایه‌گذاران از این اصلاحات برای تعیین بهترین نقطه ورود یا خروج از سهم استفاده می‌کنند.

یک تریدر حرفه‌ای وقتی بتواند زمان مناسب اصلاح بازار را پیدا کند، می‌تواند استراتژی بهتر و سودآورتری را هم برای دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری خود در نظر بگیرد.

در ادامه قصد داریم مفهوم اصلاح قیمتی و زمانی را برای بازار بورس ایران تشریح کنیم:

چه راه‌هایی برای تشخیص اصلاح بازار در بورس وجود دارد؟

قاعدتا چندین راه مختلف برای تشخیص اصلاح بازار وجود دارد.

هر تریدر بسته به سبک معاملاتی خود می‌تواند از این روش‌ها برای تشخیص و اتخاذ تصمیم کارآمد استفاده کند. بااین‌حال، یکی از بهترین اقدامات برای تشخیص زمان اصلاح در بورس، بررسی قدرت خریداران و فروشندگان حقیقی سهام برتر است.

برای این کار لازم است فرآیند مشخصی را دنبال کنید. این فرآیند شامل موارد زیر است:

ابتدا وارد سایت شرکت مدیریت فناوری بورس ایران به آدرس tsetmc.com شوید. سپس از بین هر شرکت و صنعتی که در بازار وجود دارد، دو نماد بزرگ و مهم را انتخاب کنید. به صفحه مربوط به نماد‌های برتر هر صنعت در این سایت وارد شوید. برای مثال در صنعت بانک‌ها و موسسات اعتباری، نماد وبملت و وبصادر از جمله نماد‌های بزرگ این صنعت هستند. روی اطلاعات و آمار مربوط به هر نماد کلیک کنید. این اطلاعات به شما کمک می‌کند بتوانید به بررسی و مقایسه قدرت خریداران و فروشندگان آن نماد در آن بازه‌ زمانی مشخص و موردنظرتان بپردازید. اگر قدرت فروشندگان یک سهم از قدرت خریداران آن بیشتر باشد، به این معنی است که سهم به اصلاح نزدیک است. این یکی از روش‌‌‌های بسیار آسانی است که همه سرمایه‌گذاران، چه افراد مبتدی و چه سرمایه‌گذاران حرفه‌ای می‌توانند برای تشخیص زمان اصلاح بازار و شرایط آن استفاده کنند.

بررسی صفوف خرید و فروش

برخی دیگر از سهام‌داران با بررسی صف‌های خریدوفروش موقعیت اصلاح سهم را مشخص می‌کنند. البته این روشی نیست که بتوان به اطلاعات آن اطمینان کرد، بااین‌حال روشی برای تشخیص محسوب می‌شود.

برای مثال اگر در بررسی سهمی مانند شپنا متوجه شدید که این سهم در آن روز معاملاتی صف خرید تجربه کرده است اما قدرت فروشندگان آن بالاتر بوده، نشان می‌دهد که همچنان اصلاحی برای این سهم در پیش است.

چراکه ملاک اصلی در تشخیص اصلاح و این روش وابسته به مقایسه قدرت خریداران و فروشندگان حقیقی سهام است. پس مقایسه صرف صف خریدوفروش نمی‌تواند در این مورد کمک‌کننده باشد.

تفاوت اصلاح قیمت و ریزش بازار چیست؟

پولبک «pullback» به معنی عقب کشیدن است. عقب کشیدن در سهام بازار بورسی یعنی یک سهم در روند صعودی یا نزولی خود، به‌یک‌باره از سیر افزایش یا کاهشی ارزشش فاصله بگیرد و دوباره به سطح قبلی برگردد.

شباهت‌های قابل‌توجهی بین اصلاح قیمت و پولبک وجود دارد، اما تنها تفاوتی که می‌تواند این دو مفهوم را از هم جدا کند این است که زمان عقب‌نشینی این دو با هم متفاوت است.

پولبک زمان کوتاه‌تری سهم را در اصلاح نگه می‌دارد، اما اصلاح قیمت یک حرکت طولانی‌ (حدود سه تا چهار ماه یا بیشتر) است. بررسی اصلاح زمانی در بازار بورس با بررسی و شناخت تکمیلی از اصلاح قیمت، ریزش بازار و شرایط کلی اصلاح یک سهم، اکنون می‌توانید درک بهتری از اصلاح زمانی داشته باشید.

اصلاح زمانی سهم یعنی قیمت سهم در مدت‌زمان زیادی در یک محدوده قیمت معطل می‌ماند و نوسانات خیلی کمی دارد. این نوسانات فقط در محدوده‌ای اندکی بالا یا پایین می‌رود.

ممکن است این کاهش نوسان یا اصلاح زمانی از چند روز تا چند ماه طول بکشد. تحلیل‌گران بازارهای مالی برای پیش‌بینی اصلاح زمانی در بازار و سهام‌ موردنظر خود از نمودار‌ها و جدول‌های مختلفی استفاده می‌کنند. این نمودار‌ها و جداول، قیمت سهام، ارزها یا هر معیار دیگری را در دو بعد مهم زمان و قیمت بررسی می‌کند.

وقتی صحبت از اصلاح زمانی می‌شود، عامل زمان حرف اول را می‌زند. پس می‌توان اصلاح قیمتی طولانی‌مدت را به‌نوعی همان اصلاح زمانی در نظر گرفت. به‌عبارت‌دیگر، اصلاح زمانی شاخص بورس به یک تغییر یک‌دفعه‌ای روند کلی شاخص کل سهام گفته می‌شود.

در اصلاح زمانی شاخص، کل بازار دچار نزول خواهد شد. باتوجه‌به‌ این موضوع که اصلاح می‌‌تواند به‌ندرت با صعود همراه باشد، اصلاح زمانی شاخص هم با افزایش قیمت کلی همراه خواهد بود.

چرا اصلاح زمانی رخ می‌دهد؟

بازارها معمولاً سرمایه‌گذارانی بزرگی دارند که بر مسیر حرکت بازار تأثیر می‌گذارند.

گاهی اوقات هم گاوها و هم خرس‌ها سرمایه‌های بزرگی را وارد بازار می‌کنند و هیچ‌کدام از آنها هم قصد عقب‌نشینی از موضع خود را ندارند. افزایش اندک قیمت به‌سرعت خرس‌ها را وارد عمل می‌کند و کاهش اندک قیمت به‌سرعت گاوها را وارد بازار می‌کند.

ازآنجایی‌که هیچ‌کدام حاضر به تسلیم‌شدن نیستند، بن‌بست یا اصلاح یک راه‌حل طبیعی به نظر می‌رسد.

همچنین، ازآنجایی‌که اصلاح زمان هنوز توسط جریان اصلی اقتصاد به رسمیت شناخته نشده است، تبلیغات منفی را به خود جلب نمی‌کند. عوامل زمینه‌ای مانند درآمد به‌سرعت فرامی‌رسد و قیمتی که چند سال قبل افزایش‌یافته بود اکنون با درآمدهای بالاتر قابل‌توجیه است.

تفاوت اصلاح قیمت و اصلاح زمانی در بورس چیست؟

تا اینجا درباره اصلاح قیمت و اصلاح زمانی صحبت کردیم. در برخی موارد ممکن است این دو اصلاح شبیه به هم باشند، اما کاملا یکسان نیستند.

به‌طورکلی تفاوت اصلاح قیمتی و اصلاح زمانی بورس به شکل زیر است:

اصلاح قیمت: اصلاح قیمت به معنی نوسان شدید در زمان اندک است. به‌این‌ترتیب، می‌توان گفت که اصلاح قیمتی، قیمت سهم را در یک بازه‌ی زمانی کوتاه‌مدت دچار نوسان شدید (اُفت یا پیشروی زیاد) می‌کند. اصلاح زمانی: اصلاح زمانی در اصل نوسان کم در زمان زیاد است. همان‌طور که اشاره شد، اصلاح زمانی سهم باعث می‌شود قیمت سهم در یک بازه زمانی طولانی‌مدت نوسان‌های بسیار کم و خفیف داشته باشد.
با مرور ویژگی‌ها و ماهیت اصلی این دو اصلاح، می‌توان تفاوت اصلاح زمانی سهم و اصلاح قیمتی سهام در بورس را دو عامل مهم معرفی کرد:

عامل مقدار نوسان بازه زمان

درنهایت و هر دوی این مفاهیم، قیمت‌ یک سهم به یکباره روند متفاوتی را به خود می‌گیرد و باعث شوکه شدن سهام‌داران می‌شود.

فاکتور‌های اساسی جهت انجام یک تحلیل زمانی موفق کدام است؟

مهم‌ترین اصل برای تحلیل زمانی حرکت یک سهم، چارت‌های قیمتی آن است.

این چارت‌ها اطلاعات نهفته بسیار ارزشمندی را دارند که می‌توانند برای سرمایه‌گذار و کسب سود بیشتر راهگشا باشد.

برخی از ابزارهای مهم شامل ابزارهای تحلیل زمانی مثل فیبوناچی، ریتریس و … است. تعیین کردن الگوی رفتاری یک سهم مشخص هم کمک می‌کند تا رفتار‌ها و عکس‌العمل‌های سهم مدنظر را شناخته و در مقابل حوادث و رخداد‌های گوناگون الگو رفتاری سهم را پیش‌بینی کنید.

‌همچنین توصیه می‌شود رفتارهای متفاوت یک سهم در بازه‌های گوناگونی مثل 1 سال یا 1 ماه را بررسی کرده و روند حرکتی، رفتار، الگو و ویژگی‌های سهم در موقعیت‌های مختلف را تعیین کنید.

بیشتر بخوانید: تحلیل زمانی ایچیموکو چیست و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد؟

اصلاح زمانی در تکنیکال چگونه اتفاق می‌افتد؟

نمودار‌های تکنیکال پارامتر‌هایی دارد که تشخیص و بررسی آنها به تحلیل‌گران کمک می‌‌کند تا بهتر به تفاوت اصلاح قیمت و اصلاح زمانی پی ببرند.

از مهم‌ترین مشخصه‌های اصلاح زمانی در تحلیل تکنیکال شیب کم موج، کندل‌های کوچک و ناقص و سردرگمی و انتظار معامله‌گران در موج اصلاحی و تعداد قابل‌توجه روندهای معاملاتی نسبت به موج اصلی است. بارزترین ویژگی‌های اصلاح قیمتی در تحلیل تکنیکال این است که قیمت برای مدتی اصلاح می‌شود و در این زمان تریدرهای جدید و تازه‌نفس وارد بازار خواهند شد. این کار کمک می‌کند تا بازار بتواند باقدرت بیشتری حرکت اصلی خود را پیش بگیرد.

همچنین در مدت‌زمان اصلاح قیمتی هم خروج معامله‌گران کوتاه‌مدت از بازار که در سود هستند می‌تواند عامل اصلی برای تشکیل موج اصلاحی باشد. در نظر داشته باشید که اصلاح قیمت اصولا بر مبنای کاهش قیمت است و به‌ندرت پیش می‌آید که در شرایط خاص، اصلاح قیمت افزایش قیمت سهم یا سهام را به دنبال داشته باشد.

لازم است بدانید که دو پارامتر اصلاح قیمتی و اصلاح زمانی باعث جذاب شدن قیمت‌ها برای خرید می‌شوند. در واقع، زمانی که بعد قیمت به بعد زمان غالب شود، یعنی اصلاح سریع در وقت کم اتفاق می‌افتد، اما زمانی که بعد زمان بر بعد قیمت غالب شود یعنی سهم قرار است اصلاح آرام در زمان زیاد را تجربه کند.

اصلاح زمانی در تحلیل تکنیکال مشخصه‌های قابل‌توجهی دارد که جزئیات آن به شرح زیر است:

سردرگمی و انتظار معامله گران در موج اصلاحی ویژگی بارز اصلاح زمانی یک سهم است. تعداد قابل‌توجه روزهای معاملاتی نسبت به موج اصلی افزایش پیدا می‌‌کند. موج با شیب کم و آرامی حرکت می‌کند. تعداد کندل‌های کوچک و ناقص افزایش پیدا می‌کند. جمع‌بندی اصلاح زمان وقتی رخ می‌دهد که قیمت اوراق بهادار برای مدت طولانی، مثلاً سه سال، راکد بماند!

در چنین شرایطی، هیچ کاهش صریحی در ارزش دارایی وجود ندارد، اما مقدار آن هم بدون تغییر مانده است. این اتفاق یعنی ارزش پول سرمایه‌گذار به طور ضمنی کاهش پیدا کرده است.

درک اصلاح زمان برای سرمایه‌گذاران بسیار مهم است، به‌ویژه آنهایی که معاملات اهرمی انجام می‌دهند، زیرا تأثیر بسیار زیادی بر دارایی نقدی دارد و درنهایت می‌تواند به ضرر بزرگی تبدیل شود.