شبکه لایتنینگ چیست؟ (Lightning Network)

شبکه لایتنینگ و تاثیر آن تراکنش‌های بلاکچین بیت کوین موضوع این مقاله از ارز تودی است. هنگامی که بیت کوین برای اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸ ارایه شد، اولین اظهار نظر عمومی در مورد این سیستم توسط جیمز آ. دونالد (James A. Donald)

حاوی جمله زیر بود که با گذشت ده سال، همچنان مقیاس‌پذیری بزرگترین مشکل بیت‌کوین و سایر سیستم‌های رمزارزی قدیمی است

شبکه لایتنینگ چیست؟

در برهه‌ای از تاریخ، استفاده از تلگراف سریع‌ترین و کارآمدترین راه ارتباطی از راه دور بود. برای انجام این کار، شما باید به اداره پست محلی خود می‌رفتید، یک فرم را پر نموده و هزینه پیام خود را براساس تعداد نامه پرداخت می‌کردید. سپس پیام مربوطه برای انتقال به نزدیک‌ترین تلگراف‌خانه به مقصد ارسال می‌شد و یک پستچی آن را به مقصد می‌رساند. در این روش اصولاً افراد زیادی در ارسال یک پیام کوتاه ساده مشارکت داشتند و شما مجبور بودید مبلغ زیادی را برای آن بپردازید؛ این تقریباً وضعیت فعلی شبکه بیت کوین است.

در این تشبیه، شبکه لایتنینگ اساساً مانند داشتن شخصی است که می خواهید با شماره گیری سریع با او صحبت کنید. شما فقط باید «۱» را فشار دهید و تلفن دوست شما زنگ می‌خورد؛ به بیان ساده شبکه لایتنینگ بیت‌کوین ممکن است شبیه به این باشد: ما واقعا نیازی به ثبت سوابق هر تراکنش در بلاک‌چین نداریم.

در عوض شبکه لایتنینگ یک لایه دیگر به بلاک چین بیت‌کوین اضافه می‌کند و کاربران را قادر می‌سازد تا کانال‌های پرداختی را بین هر دو طرف در آن لایه اضافی ایجاد کنند. این کانال‌ها می‌توانند تا زمان لازم وجود داشته باشند و چون بین دو نفر راه اندازی شده اند، تراکنش‌ها تقریباً فوری و با کارمزد بسیار کم انجام می‌شود.

مقیاس‌پذیری دقیقاً به چه معناست؟

توجه داشته باشید که بیت کوین در طول حیات خود تنها قادر به پردازش حدود ۷ تراکنش در ثانیه بوده است، در حالی که این مقدار در ابتدا کافی بود؛ اما این سیستم با گذشت سال‌ها متراکم شده است؛ در نتیجه پردازش تراکنش‌های آن مدت زمان زیادی طول می‌کشد و کارمزد معاملاتی آن زیاد است. اگر بیت‌کوین بخواهد به گزینه‌ای کامل برای سیستم‌های پرداخت فعلی تبدیل شود، بدیهی است که باید بتواند با آنها رقابت کند.

برای درک این وضعیت، کافی است ۷ تراکنش بیت‌کوین در هر ثانیه را با میانگین ۲۴ هزار تراکنش بر ثانیه ویزا و حداکثر ظرفیت ۵۰ هزار تراکنشی آن مقایسه کنید. در طول سالها جامعه بیت‌کوین پیشنهادات مختلفی درخصوص چگونگی بهبود مقیاس‌پذیری این رمزارز ارائه داده که هنوز به توافق قانع‌کننده‌ای نرسیده است؛ به همین دلیل در حال حاضر چندین شبکه بیت‌کوین که از شبکه اصلی منشعب شده وجود دارد. در حال حاضر یک راهکار پیشنهادی، شبکه لایتنینگ است.

لایتنینگ چگونه کار می‌کند؟

اگر دنی و جون بخواهند خیلی سریع، با کمترین کارمزد برای یکدیگر پولی ارسال کنند، یک کانال در لایتنینگ راه‌اندازی می‌کنند. در مرحله اول آنها باید یک کیف‌پول چند امضایی که هر دوطرف بتوانند به کلیدهای خصوصی آن دسترسی پیدا کنند ایجاد کنند. سپس هر دو مقدار مشخصی بیت‌کوین (مثلا هر کدام ۳ بیت‌کوین) را در آن کیف پول واریز می‌کنند.

از آن به بعد آنها می‌توانند تراکنش‌های نامحدودی را بین دو نفر انجام دهند. اساسا این تراکنش‌ها، توزیع مجدد وجوه ذخیره شده در کیف پول مشترک است. به عنوان مثال، اگر دنی بخواهد یک BTC برای جون ارسال کند، باید حق مالکیت آن مبلغ را به او منتقل کند. سپس هر دو آنها با استفاده از کلیدهای خصوصی خود، ترازنامه به روز شده را امضا می‌کنند.

توزیع واقعی بودجه با بسته شدن کانال اتفاق می‌افتد. این الگوریتم برای تعیین اینکه چه کسی چه چیزی را به دست می آورد، از ترازنامه امضا شده استفاده می‌کند. اگر دنی و جون پس از تراکنش اول تصمیم بگیرند کانال را ببندند، دنی ۲ بیت‌کوین و جون ۴ بیتکوین دریافت می‌کنند.

فقط پس از بسته شدن کانال، اطلاعات موجودی اولیه و نهایی آن در بلاکچین بیت‌کوین ثبت می‌شود. بنابراین نحوه کار شبکه لایتنینگ اینگونه است که کاربران را قادر می‌سازد تراکنش‌های متعددی را خارج از بلاکچین اصلی انجام و سپس آنها را به صورت یک تراکنش ثبت کنند.

جالب‌ترین نکته در اینجا این است که پس از استفاده گسترده از این فناوری، شما لزوماً نیازی به ایجاد یک کانال اختصاصی برای ارسال وجوه به شخص خاصی نخواهید داشت. درعوض شما می‌توانید با استفاده از کانال‌هایی با افرادی که از قبل با آنها در ارتباط بودید، پرداخت هزینه را انجام دهید و سیستم به طور خودکار کوتاهترین مسیر را پیدا می‌کند.

به نظر می‌رسد، انجام این کار تنها از طریق شبکه لایتنینگ کارساز باشد.

ارتباط بلاک چین با شبکه Lightning

شایان ذکر است که مفهوم شبکه لایتنینگ به این معناست که این سیستم در لایه بالایی بلاک‌چین کار می‌کند. بنابراین به احتمال زیاد بیشتر از آن جهت تراکنش‌های کوچک استفاده خواهد شد. انتقال‌های بزرگتر که به امنیت غیرمتمرکز نیاز دارند، کماکان روی لایه اصلی انجام می‌شوند. سرانجام یکی دیگر از ویژگی های جذاب شبکه لایتنینگ که در حال حاضر مورد آزمایش قرار می‌گیرد، سوآپ اتمی میان زنجیره‌ای است که انتقال توکن بین بلاکچین‌های مختلف را مقدور می‌سازد.

به زبان ساده، این روشی است که بدون استفاده از صرافی‌های رمزارزی، می توانید هر رمزارزی را مبادله کنید. در نهایت این فناوری ممکن است صرافی‌های رمزارزی متمرکز و همچنین دردسر مربوط به معامله با آنها را از جریان خارج کند. در حال حاضر اولین آزمایش مبادله توکن بین بلاک‌چین‌های بیت‌کوین و لایت‌کوین به اثبات رسیده است.

چه کسی Lightning Network را توسعه داده است؟

وایت‌ پیپر شبکه لایتنینگ برای اولین بار توسط جوزف پون و تادئوس دریجا در سال ۲۰۱۵ معرفی شد. در حال حاضر سه تیم مشترکا بیشتر کارهای مربوط به توسعه شبکه لایتنینگ را انجام می دهند:

Blockstream Lightning Labs ACINQ هر یک از استارت‌آپ‌هایی که در بالا ذکر شده است در حال کار کردن روی اجرای پروتکل لایتنینگ خود به زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف هستند.

چه زمانی از شبکه لایتنینگ استفاده می‌شود؟

به نظر می‌رسد جامعه رمزارزها مشتاقانه منتظر راه‌اندازی شبکه لایتنینگ هستند. در ابتدا، این فناوری بطور خاص برای بیت‌کوین طراحی شده بود؛ اما در حال حاضر برای مجموعه دیگری از رمزارزها چونStellar ،Litecoin ،Zcash ، Ether و Ripple در حال توسعه است. در واقع پیش از این، بیت‌کوین توسط Blockstream، Lightning Labs و ACINQ ارسال و دریافت شده بود و این ثابت می‌کند که هر سه اینها با هم تعامل دارند. این دستاوردها یک گام رو به جلو برای این شبکه است زیرا توسعه دهندگان می‌توانند اپلیکیشن‌ها و پیاده‌سازی شبکه لایتنینگ را در سایر زبان‌های برنامه نویسی مورد استفاده قرار دهند.

با این حال، این شبکه کماکان در مراحل ابتدایی خود است و هنوز هیچ نرم‌افزاری وجود ندارد که کاربران واقعی بتوانند معاملات خود را توسط آن انجام دهند. علاوه بر این، پیاده‌سازی‌های فعلی هنوز بدون اشکال نیست. توسعه‌دهندگان شبکه لایتنینگ از کاربران خواسته‌اند تا با استفاده از تست‌نت بیتکوین، درخصوص این شبکه اطلاعات کسب کنند.

توسعه‌دهندگان همچنین به کاربران توصیه می‌کنند که صبور باشند، زیرا کدهای این شبکه بسیار پیچیده است و نیاز به آزمایشات دقیق دارد. شبکه لایتنینگ برای پذیرش کامل توسط جامعه بیت‌کوین باید خود را ایمن و قابل استفاده نشان دهد. با توجه به این موضوع، کارشناسان پیشبینی می‌کنند که با عرضه این شبکه بین یک تا چند سال فاصله است.

در مورد دلیل استفاده از این شبکه پاسخ ساده است: مقیاس‌پذیری. اگر این شبکه واقعاً راهکاری برای معضل اصلی بیت‌کوین ارائه دهد، به احتمال زیاد توسط سایر رمزارزها پذیرفته خواهد شد؛ درصورت تحقق این امر، امکان توسعه بیشتر فناوری سوآپ اتمی میان زنجیره‌ای وجود دارد که این اولین گام به سمت ایجاد صرافی‌های رمزارزی کاملا غیرمتمرکز است.

مزایا Lightning Network

همانطور که قبلاً اشاره شد، شبکه لایتنینگ گام‌های ابتدایی خود را بر می‌دارد و اینکه واقعاً مطابق انتظار سازندگان عمل خواهد کرد یا خیر، هنوز مشخص نیست. در اینجا به برخی از مهمترین مزایای شبکه لایتنینگ که می‌توانید از آنها بهره‌مند شوید اشاره شده:

سرعت تراکنش

با فعال شدن این شبکه، مجبور نیستید برای هر تراکنش منتظر چندین تأیید بمانید. بدون اهمیت به اذحام این شبکه، تراکنش‌ها تقریباً فوری انجام می‌شوند. در این صورت بازار رمزارزها گامی بزرگ در جهت رقابت با سیستم‌های پرداخت سنتی مانند Visa ، MasterCard و PayPal برداشته است.

کارمزد تراکنش

از آنجا که تراکنش‌ها در واقع در کانال شبکه لایتنینگ و خارج از بلاکچین انجام می‌شوند، در صورت وجود کارمزد شما باید مبلغ اندکی را پرداخت کنید. این یکی از اصلی‌ترین مزایای شبکه لایتنینگ است، زیرا موجب پذیرش بیت‌کوین به عنوان روش پرداخت در مغازه‌ها، کافه‌ها و غیره می‌شود.

مقیاس‌پذیری

گفته می‌شود که شبکه لایتنینگ قادر است تعداد تراکنش در ثانیه بیت‌کوین و سایر رمزارزها را به رکورد بی‌سابقه ۱ میلیون تراکنش در ثانیه برساند.

سوآپ اتمی بین زنجیره‌ای

اولین آزمایشات معاملات بین بلاکچینی جواب داد و این اتفاقی بسیار هیجان انگیز است. تا زمانی که دو بلاکچین عملکرد هش رمزنگاری یکسانی داشته باشند، کاربران قادر خواهند بود دارایی خود را بدون اینکه به واسطه شخص ثالثی مانند صرافی اعتماد کنند، از یک زنجیره به زنجیره دیگر ارسال نمایند. این فناوری واقعا یک پتانسیل انقلابی دارد.

امنیت و گمنامی

اکثریت قریب به اتفاق رمزارزها کاملاً ناشناس نیستند. تراکنش‌ها را کماکان می‌توان از یک کیف پول به کیف پول دیگر ردیابی کرد. اما وقتی نوبت به شبکه لایتنینگ می‌رسد، از آنجا که بیشتر تراکنش‌ها در خارج از بلاک چین اصلی اتفاق می افتد، ردیابی تمام پرداخت های خرد انجام شده تقریبا غیرممکن است.

معایب Lightning Network

کاملاً عملیاتی نیست: شاید در حال حاضر اصلی‌ترین عیب شبکه لایتنینگ این باشد که هنوز کاملاً عملیاتی نشده است ، بنابراین راهی برای اثبات خوب بودن آن وجود ندارد. علاوه بر این، این مفهوم روی کاغذ عالی به نظر می‌رسد و نمی‌توان فهمید که آیا در عمل هم عالی است یا خیر.

پیچیدگی کانال‌ها:

شبکه لایتنینگ به عنوان شبکه‌ای از کانال‌ها شناخته شده که می‌تواند از نظر تئوری امکان انجام تراکنش‌های یکپارچه را فراهم کند. با این حال اگر پرداخت مجبور شود مسیر بیش از حد پیچیده‌ای را طی کند، نمی‌توان گفت چه اتفاقی می‌افتد. مطمئناً اگر معامله شما نیاز به گذر از ده‌ها کانال میانی داشته باشد، هزینه‌ها اضافه می‌شود.

محدودیت کانال

یکی دیگر از اشکالات این شبکه این است که در نسخه فعلی آن کانال‌ها محدود شده‌اند. یعنی مقدار بیت‌کوین ذخیره شده در کیف پول توسط دو کاربر پس از ایجاد کانال، حداکثر میزان بودجه در آن کانال است. این امر شرایطی را ایجاد می‌کند که برخی از کاربران از بین داشتن نقدینگی در کانال‌های شبکه لایتنینگ و یا در بلاکچین اصلی، یکی را انتخاب کنند.

هاب:

علاوه بر این، نگرانی‌هایی در مورد تشکیل «هاب» هم وجود دارد (نوعی نود با سرمایه زیاد که اکثر تراکنش‌ها را انجام می‌دهد). بسیاری از حامیان بیت‌کوین این را افرایش تمرکز این شبکه می دانند. هرچند بعید به نظر می رسد که چنین هاب‌هایی بتوانند سود قابل توجهی از کارمزد تراکنش‌ها به دست آورند؛ لازم به ذکر است که در حال حاضر مزایا و معایب شبکه لایتنینگ بر اساس حدس و گمان است. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله مزایا و معایب بیت کوین را از وبسایت ارز تودی مطالعه کنید.

آیا باید از شبکه لایتنینگ استفاده کنیم؟

در حقیقت اگر یک کاربر حرفه‌ای نیستید، هنوز نمی‌توانید از شبکه لایتنینگ استفاده کنید؛ بنابراین بهترین کاری که اکنون می‌توانید انجام دهید این است که صبر کنید و ببینید آیا این شبکه واقعا انتظارات را برآورده می‌کند یا خیر. بخاطر داشته باشید شبکه لایتنینگ تنها گزینه افزایش مقیاس‌پذیری نیست و به هیچ وجه یک رهبر بلامنازع در این حوزه محسوب نمی‌شود. (بیت‌کوین‌کش (BCH) رقیب اصلی آن است و بحث‌ها بین حامیان BCH و شبکه لایتنینگ شدید است و پایانی ندارد.)

شبکه لایتنینگ پدیده ای هیجان‌انگیز است! در صورت کارکرد عملی آن در نظر بگیرید که بیت‌کوین برای شما چه استفاده و کاربردی دارد. اگر از این ارز دیجیتال به عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت استفاده می‌کنید، ممکن است به شبکه لایتنینگ نیازی نداشته باشید. اگر بیت‌کوین را به عنوان یک روش جایگزین پرداخت می‌پندارید، شبکه لایتنینگ برای شما ضروری است. پرداخت‌های فوری، افزایش ناشناس بودن، کارمزدهای تقریباً صفر، به نظر می‌رسد تمامی این موارد راهکاری برای اکثر مشکلات بیت‌کوین باشند.