بلاکچین اتریوم (Ethereum Blockchain) یک پلتفرم بلاکچین متن‌باز است که اجازه می‌دهد تا برنامه‌های قابل اجرا بر مبنای قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) را بسازد و اجرا کند.

ایده اصلی پشت اتریوم این است که امکان برنامه‌نویسی و اجرای برنامه‌های قابل اعتماد و بدون توقف را بر روی بلاکچین فراهم کند.

اتریوم (ETH) از بیتکوین متفاوت است. در حالی که بیتکوین به عنوان یک ارز دیجیتال استفاده می‌شود، اتریوم (ETH) یک پلتفرم برنامه‌نویسی است. این به معنای این است که با استفاده از اتریوم، می‌توانید برنامه‌های قابل اجرا را بسازید و اجرا کنید که قوانین و شرایط خاصی را پیروی کنند.

بلاکچین اتریوم (ETH) شامل بلوک‌هایی است که تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند را در خود ذخیره می‌کند. برای انجام تراکنش‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند، کاربران باید مبلغی به عنوان هزینه گاز (Gas) پرداخت کنند. این هزینه برای پرداخت هزینه‌های محاسباتی مربوط به اجرای تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود.

با توجه به قابلیت‌های برنامه‌نویسی قراردادهای هوشمند در اتریوم (ETH)، این پلتفرم به عنوان پایه‌ای برای توسعه برنامه‌های متن‌باز بلاکچین و ارزهای دیجیتال مبتنی بر قراردادهای هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اتریوم (ETH) یک ارز دیجیتال با سیستم مبتنی بر بلاک چین است؛ بلاک چین اتریوم (ETH) فضایی کاملا مجزا از بلاک چین های دیگر دارد. از آنجایی که ارز اتریوم (ETH) غیرمتمرکز است، در سراسر جهان توسط گره‌ها کنترل می‌شود، تفاوت‌هایی شکل می‌گیرد. اتریوم به گونه ای طراحی شده است که مقیاس پذیر، قابل برنامه ریزی، ایمن و غیرمتمرکز باشد. Ethereum blockchain انتخاب مناسبی برای توسعه دهندگان و مشاغلی است که قصد دارند خدمات و محصولات خود را بر اساس بلاک چین به صورت غیرمتمرکز ارائه دهند.

تاریخچه بلاک چین اتریوم (ETH)

بلاکچین اتریوم (ETH) در سال 2013 توسط ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) و گروهی از توسعه دهندگان بلاکچین تأسیس شد. ویتالیک بوترین یک برنامه نویس رمزارز کانادایی-روسی است که به همراه توسعه دهندگان دیگری نظیر گاوین وود (Gavin Wood) و جوزف لوبین (Joseph Lubin) به توسعه اتریوم (ETH) پرداختند.

در ماه دسامبر سال 2013، ویتالیک بوترین ایده اتریوم (ETH) را در یک مقاله فنی به نام "یک پلتفرم برنامه‌نویسی بلاکچین کامل و تورینگ" (A Next-Generation Smart Contract and Decentralized Application Platform) معرفی کرد. این مقاله، اصول اساسی اتریوم را شرح می‌دهد و نحوه استفاده از قراردادهای هوشمند برای ایجاد برنامه‌های قابل اجرا بر روی بلاکچین را مطرح می‌کند.

در سال 2014، تیم توسعه اتریوم کمپانی "اتریوم" (Ethereum) را تأسیس کرد و اولین نسخه نرم‌افزاری از اتریوم به نام "Frontier" را منتشر کرد. این نسخه اولیه اتریوم به عنوان یک شبکه توسعه‌دهندگان اجرا شد تا توسعه دهندگان بتوانند قراردادهای هوشمند را تست و برنامه‌های خود را بر روی بلاکچین اتریوم (ETH) اجرا کنند.

در سال 2015، با انتشار نسخه "Homestead"، اتریوم به شبکه اصلی و عمومی خود رسید. از آن پس، اتریوم به عنوان یک پلتفرم برنامه‌نویسی بلاکچینی قابل استفاده و توسعه توسط عموم تبدیل شد.

از آن زمان به بعد، اتریوم (ETH) توسط جامعه بزرگی از توسعه دهندگان، شرکت‌ها و کاربران بهره‌برداری شده است و به عنوان یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین پلتفرم‌های بلاکچین جهان شناخته می‌شود. اتر (Ether) نیز به عنوان واحد ارز و سوخت برای اجرای تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم (ETH) استفاده می‌شود.

برنامه های غیرمتمرکز و بلاک چین اتریوم (ETH)

برنامه های غیرمتمرکز برنامه های دیجیتالی هستند که بر روی یک بلاک چین یا شبکه همتا به همتا "P2P" ساخته شده اند. یک DApp را نمی توان روی یک مرجع کنترل کرد. علاوه بر این، این برنامه عمدتاً بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده است و اهداف مختلفی در زمینه توسعه دارد.

به عنوان مثال، یک برنامه وب استاندارد مانند توییتر بر روی یک سیستم کامپیوتری متعلق به یک سازمان اجرا می شود. این سازمان بر کنترل و عملکرد توییتر اختیار کامل دارد. البته ممکن است چندین کاربر پشت مدیریت این اپلیکیشن باشند اما به طور کلی کنترل این اپلیکیشن در دست این سازمان متمرکز است. همانطور که گفتیم، DApp ها برنامه های غیرمتمرکز هستند؛ آنها بر روی بلاک چین یا P2P کار می کنند. برنامه‌هایی مانند Tor یا BitTorrent نمونه‌هایی از برنامه‌هایی هستند که روی رایانه‌ای با جزء P2P اجرا می‌شوند؛ بنابراین کاربران متعددی می توانند از محتوای این برنامه استفاده نموده یا آن را کنترل کنند.

لایه های بلاک چین

بلاکچین اتریوم (ETH)، مانند بسیاری از بلاکچین‌ها، شامل چندین لایه است که هرکدام وظایف و عملکردهای خاصی را بر عهده دارند. در ادامه، به برخی از اصلی‌ترین لایه‌های بلاکچین اتریوم اشاره می‌کنم:

1. لایه بلاکچین (Blockchain Layer): این لایه شامل زنجیره بلوک‌های بلاکچین است که تمامی اطلاعات تراکنش‌ها، قراردادهای هوشمند و وضعیت حساب‌ها را ذخیره می‌کند. هر بلوک شامل تراکنش‌هایی است که در طول یک بازه زمانی خاص انجام شده‌اند و به یکدیگر متصل هستند.

2. لایه قراردادهای هوشمند (Smart Contracts Layer): این لایه شامل قراردادهای هوشمند است که توسط توسعه دهندگان بر روی بلاکچین اتریوم نوشته می‌شوند. قراردادهای هوشمند اجازه ایجاد و اجرای برنامه‌های توزیع شده را بر اساس قوانین و شروط مشخصی می‌دهند. این قراردادها معمولاً به زبان برنامه‌نویسی Solidity نوشته می‌شوند.

3. لایه ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine - EVM): EVM یک ماشین مجازی است که برنامه‌های قابل اجرا اتریوم را اجرا می‌کند. این ماشین مجازی، قراردادهای هوشمند را به زبان ماشین قابل فهم برای بلاکچین اتریوم ترجمه می‌کند و اجرای آن‌ها را مدیریت می‌کند.

4. لایه کنسانس (Consensus Layer): اتریوم از الگوریتم Proof of Stake (PoS) برای کنسانس استفاده می‌کند. این لایه وظیفه تأیید و تطبیق تراکنش‌ها و بلوک‌های بلاکچین را بر عهده دارد. به طور خاص، در حال حاضر اتریوم از الگوریتم کنسانس Beacon Chain و Shard Chain برای مقیاس‌پذیری استفاده می‌کند.

5. لایه شبکه (Network Layer): این لایه شامل شبکه اتریوم (ETH) است که ارتباط بین اعضای شبکه را برقرار می‌کند. ارسال و دریافت بلوک‌ها و اطلاعات توسط اعضای شبکه از طریق این لایه انجام می‌شود. این شبکه می‌تواند توسط ماینرها، نودهای کامل و نودهای خلاصه (Light Nodes) تشکیلشده و ارتباطات بین آنها را مدیریت می‌کند.

این لایه‌ها با همکاری و تعامل با یکدیگر، محیطی را فراهم می‌کنند که اتریوم (ETH) بتواند برنامه‌های قابل اجرا، قراردادهای هوشمند و تراکنش‌های امن و شفاف را بر روی بلاکچین خود اجرا کند. این لایه‌ها تضمین می‌کنند که اطلاعات و عملیات در بلاکچین اتریوم (ETH) بدون نیاز به واسطه متمرکزی انجام شود و امنیت و شفافیت بالایی را برای کاربران فراهم کند.