روش‌های ذخیره‌سازی ‌NFT چیست؟

NFT به معنای "غیرقابل تعویض" (Non-Fungible) است و به دارایی‌های دیجیتالی اطلاق می‌شود که قابلیت تعویض با دارایی‌های دیگر را ندارند. این دارایی‌ها ممکن است شامل تصاویر، ویدئوها، موسیقی، بازی‌های ویدئویی و غیره باشند.

برای ذخیره‌سازی NFT، چندین روش وجود دارد که عبارتند از:

1- ذخیره‌سازی در زنجیره بلوکی: بیشتر NFT ها در زنجیره بلوکی Ethereum ذخیره می‌شوند. برای ایجاد یک NFT، یک قرارداد هوشمند در زنجیره بلوکی ایجاد می‌شود و اطلاعات در آن ذخیره می‌شود. این قرارداد هوشمند معمولاً بر اساس استاندارد ERC-721 یا ERC-1155 در زنجیره بلوکی Ethereum پیاده‌سازی می‌شود.

2- استفاده از سرویس‌های ذخیره‌سازی: بعضی از سرویس‌های ذخیره‌سازی مانند IPFS و Filecoin می‌توانند برای ذخیره‌سازی NFT ها استفاده شوند. این روش به دلیل قابلیت دسترسی به داده‌ها و کاهش هزینه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3- ذخیره‌سازی در سایر زنجیره‌های بلوکی: علاوه بر Ethereum، دیگر زنجیره‌های بلوکی مانند Binance Smart Chain، Polygon و غیره نیز امکان ذخیره‌سازی NFT را دارند.

4- استفاده از سرویس‌های ذخیره‌سازی مرکزی: برخی از سرویس‌های ذخیره‌سازی مرکزی همچون AWS و Google Cloud نیز می‌توانند برای ذخیره‌سازی NFT ها استفاده شوند. اما این روش به دلیل مشکلات امنیتی و قابلیت دسترسی محدود تر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

در کل، روش‌های مختلفی برای ذخیره‌سازی NFT وجود دارد و انتخاب مناسب‌ترین روش بر اساس نیازهای شما و ویژگی‌های دارایی‌های دیجیتالی شما بستگی دارد.

• سرورها (Server): یک سرور در ابتدایی‌ترین شکل خود نوعی دستگاه کامپیوتری است که همۀ ما در زندگی روزمره از آن استفاده می‌کنیم، درست مانند چیزی که شما به‌وسیلۀ آن درحال مطالعۀ این مقاله هستید. وجه تمایز سرورها با کامپیوترهای متداول، در توان پردازشی بسیار زیاد آن‌هاست، به‌طوری که می‌توانند برنامه‌های همزمان متعددی را همزمان اجرا کنند. تمام NFTها در یکی از این سرورها ایجاد و ذخیره شده‌اند.
• سرویس میزبانی وب یا هاستینگ (Hosting): بسیاری از افراد برای اجرای سایت‌ها و برنامه‌های تحت وب خود دارای سرور اختصاصی نبوده و از اشخاص واسطه برای سرویس میزبانی کمک می‌گیرند. هاستینگ به مجموعه‌ای از خدمات ذخیره‌سازی داده بر سرورها اطلاق می‌شود. تمام NFTها در یک هارد دیسک میزبانی و ذخیره شده‌اند.
• فراداده یا مِتادیتا (Metadata): مِتادیتا به داده‌ای که دادۀ دیگری را توصیف کند گفته می‌شود. متادیتاها به سرورها در جستجو، پردازش و ذخیرۀ بهینۀ داده‌ها یاری می‌رسانند. مِتادیتای هر NFT ویژگی‌های آن از قبیل اسم، رنگ، اندازه، قالب و سایر جزئیات بصری را توصیف می‌کند.
• هش (Hash): هش به نوعی تابع رمزنگاری‌شده گفته می‌شود که با دریافت یک ورودی می‌تواند خروجی پیوسته و یکسانی تولید کند. هش می‌تواند حجم عظیمی از اطلاعات را به‌طور موثق و موثر کدگذاری نماید. یک تابع هش توانایی ذخیره‌سازی NFT و مِتادیتای آن را دارد.
• قرارداد هوشمند (Smart Contract): قرارداد هوشمند به دستورالعمل‌های کدگذاری‌شدۀ بستر بلاک‌چین‌ها گفته می‌شود. این قراردادها اجزای اصلی سازندۀ اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) و اکثر NFTها بوده و قوانین مربوط به مینت و تبادل آن‌ها را در بر می‌گیرند.

مقایسه ذخیره‌سازی آن‌چین و آف‌چین

آن‌چین (On-chain) و آف‌چین (Off-chain) دو روش مختلف برای ذخیره‌سازی اطلاعات در زنجیره بلوکی هستند. در ادامه به بررسی مزایا و معایب هر دو روش پرداخته می‌شود:

1- آن‌چین: در ذخیره‌سازی آن‌چین یک NFT و تمام تصاویر و مِتادیتای آن بر یکی از بلاک‌چین‌ها مستقر خواهد شد. اما درمقابل در روش آف‌چین برخی از قسمت‌ها یا تمام اطلاعات مربوط به یک NFT در محلی خارج از بلاک‌چین ذخیره می‌گردد.

روش آن‌چین گزینۀ مطلوب‌تری است، زیرا به کاربران امکان بررسی تمام جوانب NFTها را خواهد داد. بااین‌حال تعداد معدودی از NFTها به استفاده از این روش علاقه دارند.

مجموعۀ Autoglyphs، محصول استودیوی Larva Labs، یکی از انواع این NFTها است. دلیل استفاده از این روش ساده است؛ تصاویر JPEG، به ویژه هنگامی که در مجموعه‌های صدتایی یا هزارتایی باشند، داده‌های عظیمی را در بر می‌گیرند.

بنابراین اغلب پروژه‌های NFT ترجیح می‌دهند تا تصاویر اصلی (با اندازۀ بزرگ) را به‌صورت آف‌چین ذخیره کنند. بسیاری از پروژه‌های محبوب مانند کریپتوپانک (CryptoPunks) و میمون‌های کسل (Bored Ape) این روش را برگزیده‌اند.

• مزیت: در آن‌چین، اطلاعات به طور مستقیم در زنجیره بلوکی ذخیره می‌شوند و امکان تغییر در اطلاعات وجود ندارد. این روش امنیت بالایی را به دلیل عدم امکان تغییر داده‌ها در آینده فراهم می‌کند.

• معایب: یکی از مشکلات آن‌چین، هزینه‌های بالایی برای پرداخت کارمزد برای اجرای تراکنش‌ها در زنجیره بلوکی است. همچنین، افزایش حجم زنجیره بلوکی ممکن است باعث کاهش سرعت اجرای تراکنش‌ها شود.

2- آف‌چین:

• مزیت: در آف‌چین، اطلاعات در جایی خارج از زنجیره بلوکی ذخیره می‌شوند، به عنوان مثال در سرورهای مرکزی. این روش می‌تواند باعث افزایش سرعت اجرای تراکنش‌ها و کاهش هزینه‌ها شود.

• معایب: امنیت در آف‌چین پایین‌تر از آن‌چین است، زیرا داده‌ها در محیطی خارج از زنجیره بلوکی ذخیره می‌شوند و به راحتی قابل تغییر هستند. از طرف دیگر، آف‌چین ممکن است به دلیل وابستگی به سرویس‌های مرکزی، با مشکلات قطعی سرویس‌ها مواجه شود.

به طور کلی، انتخاب بین آن‌چین و آف‌چین بر اساس نوع داده‌ها، نوع کاربرد و نیازهای شما بستگی دارد. اگر امنیت داده‌ها برای شما اولویت دارد، روش آن‌چین مناسب تر است. اگر سرعت و کاهش هزینه‌ها برای شما مهم است، آف‌چین ممکن است گزینه بهتری باشد.

روش‌های ذخیره‌سازی ‌NFT: مقایسه هاستینگ متمرکز و غیرمتمرکز

در روش آف‌چین قرارداد هوشمند هر مجموعه NFT دارای اطلاعاتی دربارۀ محل اصلی ذخیرۀ عکس‌های JPEG است. در اغلب این موارد تصویرNFT و مِتادیتای آن در یک فایل هش نگهداری می‌شوند. این فایل هش مسیر ارائه‌دهندۀ هاستینگ متمرکز یا غیرمتمرکز را نشان خواهد داد.

آمازون و گوگل برخی از نمونه‌های هاستینگ متمرکز هستند. این سرویس‌دهنده‌ها دارایی سرورهایی هستند که کدهای باینری (صفر و یک) سازندۀ NFTها را ذخیره‌ می‌کنند.

ریسک استفاده از روش هاستینگ متمرکز در این است که شرکت‌های ارائه‌دهندۀ سرور ممکن است خدمات خود را متوقف کرده و مالکیت NFT از بین برود. مالک NFT در چنین مواقعی تنها یک هش کدگذاری‌شده و ساده دراختیار خواهد داشت که بر بستر قراردادی هوشمند ذخیره شده است.

ریسک مذکور دلیل استفادۀ بیشتر پروژه‌های NFT از راهکارهای هاستینگ غیرمتمرکز است. متداول‌ترین راهکار حال حاضر میزبانی داده‌های NFT بر سیستم پرونده بین سیاره‌ای یا IPFS است. IPFS یک پروتکل و شبکه همتا-به-همتا برای ذخیره و به‌اشتراک‌گذاری داده‌ها در یک سیستم فایلِ توزیع‌شده‌ است. استفاده از نودهای چندگانه برای ذخیرۀ فایل‌ها مانع از آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر مشکلات سرورها خواهد شد.

با آنکه ذخیره‌سازی NFTها بر IPFS راهکار آن‌چین محسوب نمی‌شود، اما فناوری IPFS در برابر کنترل توسط یک نهاد متمرکز مقاوم بوده و گزینۀ امنی به شمار می‌آید. روش‌های ذخیره‌سازی NFT شامل هاستینگ متمرکز و غیرمتمرکز هستند. در ادامه به مقایسه این دو روش پرداخته می‌شود:

1- هاستینگ متمرکز:

• مزیت: در هاستینگ متمرکز، اطلاعات در سرورهای مرکزی ذخیره می‌شوند و این سرورها توسط شرکت‌هایی مانند Amazon Web Services (AWS) و Google Cloud ارائه می‌شوند. این روش امکان افزایش پهنای باند و توان محاسباتی را به راحتی فراهم می‌کند و معمولاً سریع‌تر و ارزان‌تر از روش غیرمتمرکز است.

• معایب: یکی از مسائل اصلی هاستینگ متمرکز، امنیت پایین‌تر آن است. زیرا این سرورها می‌توانند هدف حملاتی مانند حملات DDoS شوند و در صورت تخریب شدن یا قطع مشکلات در این سرورها، دسترسی به اطلاعات مخزن شده در آن‌ها قطع می‌شود.

2- هاستینگ غیرمتمرکز:

• مزیت: در هاستینگ غیرمتمرکز، اطلاعات در شبکه‌های غیرمتمرکزی مانند IPFS ذخیره می‌شوند. این روش امنیت بالایی را برای ذخیره‌سازی اطلاعات فراهم می‌کند، زیرا به دلیل عدم وابستگی به سرورهای مرکزی، قابلیت تغییر و تخریب داده‌ها کاهش می‌یابد.

• معایب: یکی از مسائل اصلی هاستینگ غیرمتمرکز، پهنای باند و توان محاسباتی محدود است. زیرا این شبکه‌ها باید توسط کامپیوترهای توزیع شده در سراسر جهان اجرا شوند که منجر به کاهش سرعت و افزایش هزینه‌ها می‌شود.

به طور کلی، انتخاب بین هاستینگ متمرکز و غیرمتمرکز بر اساس نیازهای شما بستگی دارد. اگر امنیت داده‌ها برای شما اولویت دارد، هاستینگ غیرمتمرکز مناسب تر است. اگر سرعت و کاهش هزینه‌ها برای شما مهم است، هاستینگ متمرکز ممکن است گزینه بهتری باشد. توکن‌های NFT بر بلاک‌چین‌ها ذخیره می‌شوند و قرارداد هوشمند موقعیت آن را پس از خریداری و انتقال به کیف‌پول رمز ارز مشخص می‌کند. محتوای این قراردادهای هوشمند معمولا به کمک راهکارهای اشتراک فایل، در اینترنت یا یکی از شبکه‌های بلاک‌چین ذخیره خواهد شد. با توجه به برتری‌ها و محدودیت‌های هر یک از روش‌های آن‌چین و آف‌چین در بین روش‌های ذخیره‌سازی ‌NFT بهتر است براساس نیاز خود برای ذخیره‌سازی NFT از آن‌ها استفاده کنید.